Wiersze o zagładzie

Takis

Jak wiadomo, nie wszyscy husowianie, zwłaszcza husowianie-emigranci, mają możliwość zapoznania się ze „Wspomnieniami” husowianina, Walentego Pereca, byłego więźnia niemieckich obozów zagłady, głównie obozu Auschwitz-Birkenau (w Oświęcimiu-Brzezince), funkcjonującego w latach 1940-1945. Postanowiłem zatem, jako skromną namiastkę, zamieścić na naszym forum jego wiersz pt. „Oświęcim”, stanowiący fragment jego dość obszernych „Wspomnień”, które spisał już po wojnie i później przekazał Bibliotece Publicznej w Husowie. Sądzę, że wiersz ten, podobnie jak i jego „Wspomnienia”, oddaje w pełni tragizm niewinnych ludzi, więzionych, głodzonych, zamęczanych katorżniczą pracą i w końcu palonych w krematoriach niemieckich obozów zagłady.

OŚWIĘCIM
Tu codziennie płonęły stosy
Z martwych ciał ludzkich złożone
Tu się ważyły narodów losy
Gazem i ogniem niszczone

Tu codziennie niemieccy kaci
Bogate żniwo zbierali
Hitler historię świata wzbogacił
Bo miliony ludzi spalił

Od rannej zorzy do ciemnej nocy
Ludzie chodzili tu jak cienie
Z głodu ślepli, umysł im mroczył
Bo żadne tu było jedzenie

Pasiak lagrowy nie chronił kości
Od pałki kapo i chłodu
Oprawca, pieniąc się w złości
Dobijał konających z głodu

Przeżyłem cudem to piekło świata
Trzy i pół roku w obozie
I chociaż upłynęły już lata
Pamiętam o głodzie i mrozie

Pamiętam noce na twardej pryczy
I te robactwa miliony
Jak we śnie sąsiad mój krzyczy
Imiona matki czy żony

Także swe dziatki żegna śpiący
I łzy po twarzy mu płyną
Zbudzony, szepce konający
Prosi o przysługę jedyną

Kolego, jeśli przeżyjesz to piekło
I wyjdziesz za jego bramy
Powiedz, jak życie ze mnie uciekło
Powiedz mej żonie kochanej

Powiedz dzieciom, którem tak kochał
Że zawsze o nich myślałem
Tylko nie mów, żem często szlochał
Choć to prawda, że śpiący płakałem

Żegnaj kolego, męka się skończyła
Co to? Czy słyszysz? Muzyka!
Grają „Jeszcze Polska nie zginęła”
Westchnął i ... oczy zamykał

Skonał cichutko, jak wielu innych
Tych męczenników nieznanych
Jak miliony ludzi niewinnych
Z dala od swoich kochanych

Takis

Czy ktoś nam dzisiaj powie,
Ilu Żydów żyło w Husowie?
Upłynęły wszak długie lata
Jak oni zginęli z ręki kata.

Zjechało tutaj Gestapo o świcie,
By im wszystkim odebrać życie.
W niedzielę wcześnie rano
W domu Rejzy ich zebrano.

Zaraz na skraju jej ogrodu
wykopano dół – rodzaj grobu.
Nad tym dołem ich stawiano
I w tył głowy im strzelano.

Jankiel z obławy zdołał się wymknąć
I tragedii swych bliskich uniknąć.
Ze strychu* obok patrzył przez dziurkę
Jak Niemcy mordują jego żonę i córkę.

Wyobrażam sobie, co wtedy przeżywał
I jaką nienawiść do Niemców skrywał.
Rozmyślał zapewne, jaki zadać im cios
I jaki po wojnie winien spotkać ich los.

Ukrywał się później u Hawro sąsiada
I w ciemne noce na grób się skradał.
Modlił się na nim, o łaskę prosił Boga,
Bo tu spoczywała żona i córeczka droga.

Po wojnie wszystkich stąd ekshumowano
I na łańcuckim kirkucie godnie pochowano.
Teraz w synagodze można tylko z bliska
Przeczytać dawne ich imiona i nazwiska.

_____________________________________
* Marcelego Romana, później – Anny Kuźniar